Дар ин қисмат мунтахаби ғазалиёти шоир, донишманд ва мутафаккири асри XV Мавлоно Нуриддин Абдурраҳмони Ҷомӣ ба мухлисону ҳаводорони назми бегазанди форсии тоҷикӣ пешкаш мегардад.
Ҳамчу Ҷомӣ дарди сар бинад зи болини ҳарир,
Ҳар киро сар бар дарат бо санги дарбон хӯ гирифт.
Гуфтаи Ҷомӣ бувад санҷида дар мизони лутф,
Ҳосид ар таъне зада-ст, аз табъи номавзун зада-ст.
Ҷони Ҷомӣ ба ҳақиқат зи ҳамин боду ҳавост,
Гар ба сурат гилаш аз хоки Хуросон буда-ст.
Ҷомӣ афтода зи по зери лагадкӯби ҷафо,
То ба фитроки буте дасти таманно задааст.
Ҷомӣ, ки баста буд камар дар тариқи зуҳд,
То шуд асири ишқи ту, дигар камар набаст.
Шуд чунон, Ҷомӣ заиф аз меҳнати ҳиҷрон, ки дӯш
Сели ашк аз хона мебурдаш бурун, чун мегирист!
Ҷомӣ пас аз дуои висолат зи ҳаҷр сӯхт,
Афсӯс аз ин дуо, ки балоро нигаҳ надошт!
Ҷомиё, марди ҳақиқатбин ба маънӣ бурд роҳ,
Ҳар куҷо афсонаи ишқи маҷози ман гузашт.
Ҷомии бедил наёфт дод зи хубони шаҳр,
Роҳи сафар баргирифт, шаҳр бад-эшон гузошт.
Ҷомӣ, ҳадиси лаъли лабаш гӯй, агар кунад
Бо мантиқи ту тӯтии ширинкалом баҳс.
Хаёли қадду зулфат баст Ҷомӣ дар сухан, з-он рӯ
Радифи шеъри ӯ афтод гоҳе рост, гоҳе каҷ.
Мурғи чамани вафост Ҷомӣ,
Дар доми ғаму бало чӣ афтод!
Гӯш кун, гӯш, ки аз бори ғами фурқати ту,
Ҳалқа шуд қомати Ҷомию ба гӯшат нарасид.
Ҷомӣ, ҳарами Каъба мақоми ҳама кас нест,
Ин бас, ки дари дайр ба рӯйи ту набастанд.
Ҷомӣ, чу нест маънии рангин ҳасудро,
Тазйини шеъри худ ба зару лоҷвар кард.
Ҷомӣ аз оғози назм васфи ҷамоли ту гуфт,
Матлаи девони хеш машриқи анвор кард.
Даъвии парҳезгорӣ нест ҷуз олудагӣ,
Вақти Ҷомӣ хуш, к-аз ин олудагӣ парҳез кард.
Ҷомиё, бо дурдии ҷоми бало мебош хуш,
Чун туро соқии ишқ ин бода дар паймона кард.
Ман надонам аз чӣ шуд Ҷомӣ чунин беобрӯй,
Гарчи аз вай н-омад эҳсоне, гуноҳе ҳам накард.
Ҷомӣ, аз ёри писандида чӣ ранҷӣ, ҳошо,
К-он писандида ба ҷуз кори писандида кунад.
