Дар ин қисмат мунтахаби ғазалиёти шоир, донишманд ва мутафаккири асри XV Мавлоно Нуриддин Абдурраҳмони Ҷомӣ ба мухлисону ҳаводорони назми бегазанди форсии тоҷикӣ пешкаш мегардад.
Бо ту Ҷомӣ ҳаваси гашти гулистон дорад,
Лек чун ҳамраҳии сарв кунад шохи гиё?
Гар сари Ҷомӣ ҷудо созӣ ба теғ,
Беҳ, ки созӣ з-остони худ ҷудо.
Зи ҳафтоду ду миллат кард Ҷомӣ рӯ ба ишқи ту,
Бале, ошиқ надорад мазҳабе ҷуз тарки мазҳабҳо.
Ту дода дил бо ҳар касе, ман мурда аз ғайрат басе,
Як бор мирад ҳар касе, бечора Ҷомӣ борҳо.
Воқиф аз сирри харобот ҷуз он маст нашуд,
Ки ба майхона баровард чу Ҷомӣ чилаҳо.
Соҳибназарон рӯй ниҳоданд ба Ҷомӣ,
З-он рӯз, ки дар роҳи ту шуд хоки қадамҳо.
Чун хома, ба васфи хати мушки ту фурӯ монд,
Ҷомӣ, ки шуд ангуштнамо дар ҳама фанҳо.
Ҳарими майкада, Ҷомӣ, макони покон аст,
Зи доғи зарқ бишӯ хирқаи мусаллоро.
Ҷомӣ накунад ҷуз ҳаваси базми ту, лекин
Дар ҳазрати султон кӣ диҳад бор гадоро?
Ҳалоки Ҷомии дилхаста хост он, к-орост
Ба шаклу шева саворони сарвболоро.
Ҷомиё, хишт аз сари хум гиру гил аз лойи май,
Гар иморат хоҳӣ ин дайри харобободро.
Сирри ваҳдат «Мантиқ-ут-тайр» аст, Ҷомӣ, лаб бибанд,
Ҷуз Сулаймоне нашояд фаҳми ин гуфторро.
Сар ба болини ҷудоӣ дид Ҷомиро табиб,
Гуфт: – Ҷуз мурдан илоҷе нест ин беморро.
Хок шуд бар раҳгузорат Ҷомию ҳаргиз наёфт
Он шараф, к-аз сояи сарви ту бошад хокро.
Ҷомиё, туғрои давлат хоҳӣ аз султони ишқ,
Хатти расвоӣ бикаш маншури ному нангро.
Чунин ошуфтаву расво ба кӯйи ӯ марав, Ҷомӣ,
Мабодо, к-аз ту ор ояд сагони он сари кӯро.
Нест вақти тавба, Ҷомӣ, хез, то бар ёди дӯст
Ҷоми май гирем, рағми зоҳиди афсударо.
Ҷомии ташналаб, ки шуд хок зи шавқи лаъли ту,
Бода хуру бар ӯ фишон ҷуръаи ҷоми хешро.
Ҷомӣ, маталаб давлати васлаш, ки бурун аст
Таҳсили чунин манзалат аз ҳавсалаи мо.
Ҷомӣ, ин нофакушоӣ зи кӣ омӯхтаӣ,
Ки муаттар шуда з-анфоси ту кошонаи мо?!
