Як сухан оламро обод ё вайрон мекунад
Муқаддима
Дар зиндагии инсон чизҳое ҳастанд, ки наметавон онҳоро дид, аммо таъсири онҳо бисёр бузург аст. Яке аз чунин неъматҳо — сухан аст. Сухан метавонад чун шамшери бурро захм занад ва ё чун шамъи умед роҳи торикро равшан созад. Чуноне ки орифи номвар Ҷалолуддини Балхӣ фармудааст:
Оламеро як сухан вайрон кунад,
Рӯбаҳони мурдаро шерон кунад.
Бо хондани ин байт дарёфт мекунем, ки ҳатто як сухани кӯтоҳ метавонад ҷаҳонеро тағйир диҳад — оё воқеан чунин аст?
Қисми асосӣ
Сухан ба монанди донае аст, ки дар замини дил кошта мешавад. Агар он дона хуб бошад — аз он сабзиши умед, дӯстӣ ва меҳрубонӣ ба вуҷуд меояд. Аммо агар он заҳрдор бошад — заҳри ноумедӣ, кина ва озурдагӣ мебахшад. Одамон бо як сухан метавонанд дили касеро шод гардонанд ва ё баръакс, ӯро ранҷонанду ба гирдоби андӯҳ афкананд.
Таърихи башар аз чунин воқеаҳо пур аст. Бо суханони пурҳикматашон, паёмбарон, шоирон ва бузургони гузашта қалбҳоро равшан карданд, мардумро аз хобгоҳи ҷаҳолат бедор намуданд ва онҳоро ба сӯи ростӣ ва нур раҳнамун сохтанд. Дар баробари ин, одамоне низ буданд, ки бо суханони пур аз нафрат, ҷангҳо барангехтанд ва оромии ҷомеаро барҳам заданд.
Сухани нек мисли обест, ки ташнагии дилро мешиканад. Як калимаи гарму самимӣ метавонад рӯҳи шикастаро ором намояд, умед бахшад ва инсонро ба зиндагии нав дилгарм кунад. Аммо сухани ноҷо, ҳатто агар кӯтоҳ ҳам бошад, метавонад боиси шикасти равони одам ва аз байн рафтани итминон гардад.
Хулоса
Ҳар як инсон масъул аст, ки чӣ мегӯяд ва чӣ тавр мегӯяд. Пеш аз ба забон овардани ҳар сухан бояд фикр кард, ки он чӣ асар хоҳад дошт. Ба монанди тире, ки аз камон рафт, сухан баъд аз баён бозгашт надорад. Пас, биёед бо эҳтиёт сухан гӯем, то ки сухани мо на воситаи вайронии дилҳо, балки василаи ободии дилҳо бошад.
Сухан қурб дорад. Як сухан метавонад ҷаҳонро тағйир диҳад. Вайрон ё обод шудани олам, ба гуфтан ё нагуфтани ҳамон як калима бастагӣ дорад. Пас, ҳар вақте, ки сухане мегӯем, ба ёд орем:
Оламеро як сухан вайрон кунад,
Рӯбаҳони мурдаро шерон кунад.
Обуна шавед ба канали мо дар Telegram 